სინათლის ბუნების შესახებ

სინათლე ნივთიერების გამოსხივების ფართო სპექტრის მცირე, მაგრამ მნიშვნელოვანი ნაწილია. იგი ის მთავარი ფაქტორია, რითაც ადამიანი შეიცნობს გარე სამყაროს, მაგრამ მისი ბუნების შესახებ ცოტა რამ არის ცნობილი.

რამდენიმე საუკუნის განმავლობაში მეცნიერები ცდილობდნენ დაედგინათ, რას წარმოადგენდა სინათლე – კორპუსკულებს თუ ტალღებს. პერიოდულად იცვლებოდა შეხედულება სინათლის ბუნებაზე. მ. პლანკის მიერ XX საუკუნის დასაწყისში ენერგიისა და მოქმედების კვანტების აღმოჩენამ გარკვეულწილად შეცვალა წარმოდგენები სინათლეზე, მაგრამ დუალიზმი ამ საკითხში ბოლომდე მაინც ვერ აღმოიფხვრა. კორპუსკულები შეიცვალა სინათლის კვანტებით – ფოტონებით. მოვლენები, რომელიც ეხებოდა სინათლის გავრცელებას, მეცნიერებს შეეძლოთ განეხილათ მარტო ტალღური თვალთახედვით; ხოლო სინათლის ზემოქმედება ნივთიერებაზე (ფოტოეფექტი, კომპტონის მოვლენა) განიმარტებოდა მხოლოდ კორპუსულების ან ფოტონების შესახებ წარმოდგენის საფუძველზე.

ფოტონი არის ელექტომაგნიტური ველის კვანტი, ელემენტარული ნაწილაკი, რომელიც გარდა ელექტრომაგნიტური ურთიერთქმედებებისა, არ მონაწილებს სხვა (სუსტ და ძლიერ) ურთიერთქმედებებში. ასე რომ, სახეზეა ერთგვარი არაჩვეულებრივი სურათი: ერთი და იგივე ობიექტი (სინათლე ან γ გამოსხივება) ერთდროულად ნაწილაკიცაა და ტალღაც. დე ბროილმა გამოთქვა ვარაუდი: რაკი სინათლის ტალღებს აქვს ნაწილაკის თვისებები, შესაძლოა ელექტრონის ნაწილაკსაც ჰქონდეს ტალღის თვისება, ანუ მას, ისევე როგორც სინათლეს, ახასიათებდეს დუალიზმი. ბევრმა ფიზიკოსმა ირწმუნა ტალღა-ნაწილაკის რეალობა, თუმცა ეს არ იყო ადვილი, რადგან, როგორც ვიცით, ტალღა არის განუსაზღვრელი სივრცეში, ნაწილაკი კი კონცენტრირებულია წერტილში. მაგრამ ცხადი იყო, რომ ეს ორი შეუთავსებელი სახე ერთად იძლეოდა მიკროსამყაროს ამსახველ სრულ სურათს.

სამყარო და ადამიანი. ნაწილი 5.

ადამიანი – სამყაროს უაღრესად მნიშვნელოვანი რგოლია. იგი – სამყაროში მოქმედი ენერგიების დამოუკიდებელი წყაროა. მის მიერ გამომუშავებული ენერგიის ხარისხი დიდათ არის დამოკიდებული მისი  ცნობიერებისა და აზროვნების ხარისხზე. ამავდროულად, მაღალი ცნობიერება და  სწორი აზროვნება აუცილებელია ადამიანის ბედნიერად ცხოვრებისათვის სამყაროში.

ბევრი უფიქრია ადამიანს დედამიწაზე ცხოვრების არსზე, უამრავი ლიტერატურა არსებობს თვითშემეცნებაზე და თვითგანვითარებაზე, მაგრამ ჯერ კიდევ მრავლად არიან სუსტი ნებისყოფის ადამიანები, რომელთაც არ სურთ სერიოზული ლიტერატურის კითხვა, ზოგნი საერთოდ, ვერ პოულობენ დროს კითხვისათვის, იმდენად არიან ჩართული ბრძოლაში არსებობისათვის, ან ურჩევნიათ იკითხონ გასართობი ლიტერატურა და, საერთოდ, მხოლოდ გართობაში ეძებენ ბედნიერებას. მაგრამ , დგება ჟამი და ცხოვრება თვითოეულ ჩვენგანს აფიქრებს თავის ავ-კარგიანობაზე, ბედზე და უიღბლობაზე.

მოულოდნელად აღმოვჩნდებით თითქოსდა გამოუვალ მორევში. იმისათვის, რომ არ დავიღუპოთ, გადავრჩეთ ფიზიკურად და სულიერად, ვიპოვოთ ის ვიწრო ბილიკი, რომელიც გამოგვიყვანს ამ მორევიდან, საჭიროა ბევრი რამ ვიცოდეთ. მაგალითად ის, რომ ადამიანი, ისევე, როგორც მთელი სამყარო,  რთული აღნაგობისაა და მრავალნაირი შემადგენლობის; რომ მასში მთავარია სული და მერეა ხორცი, ანუ ფიზიკური სხეული, რომელიც ატარებს ამ სულს და საშუალებას აძლევს მას გამოხატოს თავისი არსი იმდენად, რამდენადაც ეს შესაძლებელია ხილულ სამყაროში; ის, რომ მატერიალურ სამყაროში არსებობით არ იწყება და არც მთავრდება სულის, პიროვნების ცხოვრება და  მოღვაწეობა.

სამყარო და ადამიანი. ნაწილი 4.

Posted on September 7, 2015

თანამედროვე კლასიკური მეცნიერება სარწმუნოთ არ მიიჩნევს ფაქტებს, რომლებიც მის მიერ მეცნიერული სინამდვილის მიღებულ კრიტერიუმებს არ ესადაგება. თუმცა მეცნიერთა ერთ ნაწილს მიაჩნია, რომ უარყოფილი არ უნდა იქნეს ეზოთერული გზით მიღებული ცოდნაც.

   ჯერ კიდევ მეთექვსმეტე საუკუნეში ფრანგი ფილოსოფი, ჰუმანისტი მიშელ მონტენი წერდა: „… ჭეშმარიტება თავისთავად იმდენად უკიდეგანოა, რომ ჩვენ არ უნდა უგულვებელვყოთ არც ერთი საშუალება, რომელიც მასთან მიგვიყვანს.“

   მთელი ისტორიული ეტაპების მანძილზე ხდებოდა ადამიანის ცნობიერების შეჭრა ტრანსფიზიკურ სიღრმეებში, ანუ ე.წ. „მიღმიერი რეალობა“ შემოიჭრებოდა ხოლმე ადამიანის ცნობიერებაში და ადამიანი იღებდა რელიგიურ გამოცდილებას.მტკიცება მსგავსი შემეცნების გზის არსებობის შესახებ უნდობლობას იწვევს ამდაგვარი პირადი გამოცდილების არ მქონე ადამიანებში.  იგი არდამაჯერებლად აღიქმება. ამიტომ, კაცობრიობის მნიშვნელოვან ნაწილს, ბუნების სიღრმისეული მოვლენების (რომელიც ჩვეულებრივი თვალით უხილავია) არ სჯერა. მათთვის დაუჯერებელია აგრეთვე ადამიანისა და სამყაროს ევოლუციის ფარული კანონების არსებობა.

   სამყაროს შესახებ ცოდნის გაფართოება და მასში მოქმედი კანონების ცოდნა აუცილებელია კაცობრიობის კულტურის შემდგომი პროგრესისათვის, ადამიანების სულიერი ზრდისა და დედამიწაზე ცივილიზაციის შენარჩუნებისათვის.

     არსებობს ადამიანის მიერ რელიგიური გამოცდილების მიღების მრავალი სახეობა, რომელიც შემეცნების პროცესში მონაწილე სუბიექტებისა და ობიექტების განსხვავებითაა განპირობებული. „ყველა დროის და ყველა ხალხის მისტიკური მატიანეები მოწმობენ, რომ უზენაესი სულიერი ჭეშმარიტება შემეცნებული იყო არა ზედაპირულად, არამედ შინაგანი ჭვრეტის გზით, ხილვების, სიზმრებისა და ა. შ. ფორმით“ – ამბობს მკვლევარი ა. მალცევი

სამყარო და ადამიანი. ნაწილი 3.

Posted on September 7, 2015

სრულყოფისაკენ მიმავალ გზით სვლას ხელს უწყობს ღვთის მსახურება: ღმერთისკენ მისწრაფება, მისი კანონებით ცხოვრება, ლოცვა. ეს უზრუნველყოფს ღვთიური ძალისა და ენერგიის მოზიდვასა და გამოყენებას. ამ გზაზე აუცილებელია გვქონდეს საკუთარი თავის რწმენა, გვწამდეს ღმერთი და განვავითაროთ ნებისყოფა. მისი თაოსნობით და დახმარებით შევიძინოთ საჭირო ცოდნა, რომელიც ხელს შეგვიწყობს გონისა და ცნობიერების განწმენდაში. შემდეგ აუცილებელია სასიცოცხლო ენერგიაზე კონტროლის დაწესება და გონების დამშვიდება. ნებისყოფა და ენერგია გვესაჭიროება პირველ რიგში. მივცეთ მათ საშუალება იშრომონ და დავეხმაროთ იმით, რომ დავიკავოთ მათ მიმართ სწორი პოზიცია. ჩვენ ვართ მიუკერძოებელი სანქციონერები და მოწმეები მათი სწორი სვლის.

მოვეხმაროთ მათ სხეულზე ზრუნვით, არ დავანგრიოთ იგი უყურადღებობით და გულგრილობით, სრული უუნარობითა და უმოქმედობით, ან პირიქით, გადაჭარბებული ბრძოლით, ვნებების ბობოქრობით და ზედმეტი მოქმედებებით. სხვაგვარად რომ ვთქვათ, ვიმოქმედოთ გონივრულ საზღვრებში და არ მივეცეთ სრულ უსაქმურობას. შევიძინოთ და სრულად ავითვისოთ ის ცოდნა, რომელიც თვითონ მოაღწევს ჩვენამდე. ყველაფერი ზემოთ ნათქვამი გამოვიყენოთ ყველა ცალკეული , ცხოვრებისეული მოქმედებისას. სხვა არაფრის გაკეთება არ არის საჭირო. არ ვიშფოთოთ, არ ვიღელვოთ, არ ვიჩქაროთ. ამავე დროს ტყუილა არ დავკარგოთ დრო. კაცობრიობა განიცდის ევოლუციას. აუცილებელია გამოვიყენოთ ყველა ჩვენთვის ცნობილი საშუალება, რათა ხელი შევუწყოთ ამ პროცესს და დავაჩქაროთ იგი. ეს სჭირდება სამყაროს, კაცობრიობას, თითოეულ ჩვენგანს.

სამყარო და ადამიანი. (“კალაგია-დან”). ნაწილი 2

 

Posted on July 23, 2015

რისთვის არის შექმნილი მოაზროვნე ადამიანი? როგორ? რა როლი აკისრია მას სამყაროში? არ არის ძნელი წარმოვიდგინოთ თუ კაცობრიობის არსებობის მანძილზე რამდენ მოაზროვნე მშრომელ ადამიანს, ბრძენს, მეცნიერს უფიქრია ამ და სხვა მსგავს საკითხებზე. თამამად შეიძლება ითქვას, რომ ყოველი ადამიანი აუცილებლად ერთხელ მაინც დაფიქრდება საკუთარი ცხოვრების მიზანსა და არსზე. მრავალ ტანჯულ ადამიანს შორის მხოლოდ მცირე ნაწილს თუ შეაწუხებს კითხვა იმის შესახებ თუ რატომ არის მათი ცხოვრება სავსე ტანჯვითა და სიძნელეებით. თუ ადამიანი არ გამოიღვიძებს ყოველდღიურობის თვლემისაგან, იმდენად, რომ

დაუსვას საკუთარ თავს ამდაგვარი შეკითხვა, მაშინ იგი არ შეიძლება ჩაითვალოს ადამიანად – ამბობენ ფილოსოფოსები.

მხოლოდ მაშინ იწყება ადამიანი, როდესაც ამ სახის შეკითხვები იღვიძებს მის გონებაში. მაგრამ, მრავალ გამოღვიძებულ ადამიანს შორის შეიძლება მოიძებნოს მხოლოდ ერთი, რომელიც ნამდვილად განიმსჭვალება სამყაროში საკუთარი ჭეშმარიტი მდგომარეობის გაგების სურვილით. ეს კი უკიდურესად აუცილებელია ყველასათვის – იცოდეს თავისი საკუთარი ადგილი სამყაროში.

ყველა ცოცხალი არსება ჩართულია ქმედების სხვადასხვა სახეობაში. ხარისხობრივად კი ყველა ჰგავს ღმერთს – გააჩნია ყველა მისი თვისება, ოღონდ მცირე რაოდენობით. ხშირად შესაბამისობას ხატოვნად აღწერენ ოკეანესთან წყლის წვეთის და ცეცხლთან მისი ნაპერწკლის შედარებით.

სამყარო და ადამიანი. („ კალაგია“-დან). ნაწილი 1.

Posted on July 18, 2015

 

მიწიერი ადამიანის ცნობიერებასა და აზროვნებას ყოველთვის აღელვებდა, აინტერესებდა და იზიდავდა სამყაროს წყობის წარმოუდგენელი  გრანდიოზულობა, – სამყაროსი, რომლის მცირე ნაწილშიც იგი არსებობს. სამყარო, მთელი თავისი გამოვლინებებით და საკრალური ასპექტებით, მისი აშკარა და დაფარული  შინაარსებით, მასში მუდმივად მიმდინარე , წარმოშობის, განვითარებისა და დაშლის პროცესებით – ევოლუციითა და ინვოლუციით. ძნელია დარჩე გულგრილი სამყაროში არსებული ობიექტების უსასრულო მრავალრიცხოვნებისა და ცოცხალი ბუნების ფორმების მრავალფეროვნების წინაშე. შეუძლებელია არ მოვიდრიკოთ ქედი ბუნების გვირგვინის – მგრძნობიარე, გონიერი, მოაზროვნე, მოქმედი, შემოქმედი, მატერიალურ-სულიერი არსების –  ადამიანის წინაშე.

მას გააჩნია ფანტასტიკურად მოწყობილი, მყარი მატერიალური სხეული – მისი საყრდენი და ციხესიმაგრე, მისი ჩანაფიქრების შემსრულებელი. მას აგრეთვე მიცემული აქვს თვალით უხილავი შინაგანი შემადგენლობა – რთული ნატიფი მატერიალური და სულიერი სტუქტურა, ყველაფერი ის, რაც ამართლებს მისთვის მიცემულ სახელწოდებას – „ბუნების გვირგვინი“.